19 lutego 2025
W kontekście infekcji zębów i procedur stomatologicznych najczęściej, przez pryzmat kardiologii, nasuwa się myśl o powikłaniu jakim jest infekcyjne zapalenie wsierdzia. Warto jednak uświadomić sobie (i swoim pacjentom), że spektrum różnych zagrożeń będących powikłaniami infekcji zębów jest znacznie szersze.
Z epidemiologicznego punktu widzenia zapalenie przyzębia (periodontitis) stanowi duży problem zdrowotny i jest najczęstszą przyczyną przewlekłego stanu zapalnego w organizmie człowieka. Łagodna-umiarkowana postać zapalenia przyzębia dotyka około 60% światowej populacji, natomiast cięższe formy ponad 20%. Na poniższym obrazku podsumowano patogenezę zapalenia przyzębia i wskazano najistotniejsze czynniki ryzyka.
Z kardiologicznego punktu widzenia zapalenie przyzębia zwiększa ryzyko wystąpienia nadciśnienia tętniczego (i jest przyczyną oporności na leczenie), postępu miażdżycy i destabilizacji blaszki miażdżycowej, migotania przedsionków i cukrzycy typu 2. Kluczową rolę w patogenezie tych chorób odgrywa stan zapalny.
Warto uświadomić sobie, że szacunkowa powierzchnia przyzębia jest równa powierzchni dłoni, lecz nie jest widoczna, ponieważ jest schowana między powierzchnią korzenia a kością. Podczas toczącego się procesu zapalnego w tkankach przyzębia o tak dużej powierzchni dochodzi do rozwoju ogólnoustrojowego stanu zapalnego o niskim stopniu nasilenia, będącego ważną przyczyną powyższych chorób kardiologicznych. Związek pomiędzy zapaleniem przyzębia, a nadciśnieniem tętniczym jest na tyle istotny że stał się przedmiotem osobnych wytycznych i rekomendacji. Z badań własnych wiadomo, że poziom świadomości zapalenia przyzębia jako czynnika ryzyka nadciśnienia tętniczego jest wśród pacjentów (jak i studentów kierunku lekarskiego) niewystarczający. Biorąc to wszystko po uwagę należy dołożyć starań aby zwiększyć wiedzę na temat „niebezpiecznego związku zapalenia przyzębia z chorobami układu krążenia”.
Leczenie zapalenia przyzębia (leczenie periodontologiczne) zmniejsza ryzyko nadciśnienia tętniczego i poprawia skuteczność terapii przeciw nadciśnieniowej. Tym samym stanowi istotny element prewencji chorób układu krążenia.
Powikłania zapalenia przyzębia nie ograniczają się jedynie do kardiologii. Stwierdzono istotne powiązania pomiędzy zapalenie przyzębia a ryzykiem wystąpienia demencji, a także poważnych zagrożeń dla ciąży (stan przed rzucawkowy, cukrzyca ciążowa, poród przedwczesny, mała urodzeniowa masa ciała dziecka). Co więcej, został udokumentowany związek pomiędzy zapaleniem przyzębia a ryzykiem wystąpienia reumatoidalnego zapalenia stawów.
No dobrze, skoro wiadomo jak zapalenie przyzębia i ogólnie zła higiena jamy ustnej są szkodliwe powstaje pytanie, czy można przedobrzyć z ową higieną. Otóż, wbrew pozorom, można. Podstawą dbania o higienę jamy ustnej jest szczotkowanie zębów i czyszczenie przestrzeni pomiędzy zębami nicią dentystyczną. Trzecim elementem, stosunkowo często stosowanym, jest płukanie jamy ustnej różnymi płynami.
Wykazano, że zbyt częste stosowanie specjalistycznych płynów zawierających chlorheksydynę (bez wskazań medycznych) przyczynia się do zwiększenia ryzyka nadciśnienia tętniczego. Efekt ten jest związany z zaburzeniem składu mikrobioty jamy ustnej, która odgrywa ważną rolę w dostarczaniu do organizmu tlenku azotu (związku rozszerzającego naczynia krwionośne). Dlatego też, o higienę jamy ustnej należy dbać ale zachowując zdrowy rozsądek.
W Polsce, niestety, nadal utrzymuje się duża liczba osób które nie myją zębów (nawet 4 miliony). Co więcej, około 800 tysięcy naszych rodaków nie posiada własnej szczoteczki do zębów. Mitem jest stwierdzenie, że uzębienie należy czyścić niezwłocznie po posiłku. Zdaniem specjalistów należy odczekać co najmniej 30 minut. Wymiana szczoteczki do zębów to kolejny element higieny, z którym w Polsce mamy problem. Jedynie połowa z naszych rodaków robi to raz na 2-3 miesiące, tak jak rekomendują dentyści, pozostała część co pół roku lub rzadziej, w zależności od stopnia zniszczenia włosia.
Popularne
1
Słuchaj rozmów w formie podcastu
